MOONRIVER EN VINYL

Geweldige Moonriver Phono-voorversterker uit Zweden

De Moonriver 505 voorversterker is onlangs bij Hansaudio langs gesneld in een test tegen een aantal mooie phono-pré’s https://www.hansaudio.nl/grimm-pw-1/

In deze test was het onderwerp de Grimm PW-1 , een mooi modern behuisde Phono-Pré in een voor Grimm kenmerkende behuizing. De Grim was nieuw aangekomen vanaf de importeur en kreeg een nette inspeelperiode alvorens deze aan de tand gevoeld werd.

Ten tijde van deze test was de Moonriver vers uit de doos vandaan met slechts enkele uren speeltijd .

Nu de Pré inmiddels lang heeft gespeeld kunnen we een wat beter oordeel vellen over deze exoot.

WAAROM EEN PHONO-PRÉ

Veel mensen die een platenspeler kopen weten niet dat het signaal van de platenspeler te klein is om direct op de versterker te kunnen aansluiten. Sommige versterkers hebben een ingebouwde phonoversterker (zoals Luxman en mcintosh bv) en hebben dus ook aansluitingen voor een Phono aan de achterzijde .

Veelal is dit een vrij simpele versterker die niet instelbaar is en alleen geschikt is voor “MM” elementen

Wat “MM”en “MC” is kunt u hier lezen.: https://www.hansaudio.nl/vinyl-is-springlevend/

Om de zeer kleine signalen te kunnen versterken naar een normaal niveau zullen deze eerst naar een “normaal” ingangsnivaeu gebracht moeten worden. Dit is de taak van een Phono voorversterker.

INSTELLEN

Elk element heeft een specifieke instelling nodig voor de weerstand (impedantie) en voor de capaciteit , bij veel van de betere voorversterkers kan je dit door kleine vaak verborgen dip switches instellen . bij de Moonriver zijn alle (en het zijn er veel) instellingen te doen aan de voorzijde en dat kan “on the fly” . Dit is vinden wij een enorme meerwaarde omdat je al spelend kan testen wat de verschillende instellingen doen in klank.

Aan de voorzijde zitten vanaf de rechterzijde de volgende keuzemogelijkheden:

Als eerste de keuzeknop voor welke van de 4! elementen je kan kiezen. Meerdere aansluitingen en keuzemogelijkheden voor elementen zijn meestal alleen bij zeer kostbare Phono’s te vinden en dan nog houd het vaak bij 2 op.

De moonriver heeft de mogelijkheid om er 4 tegelijk aan te sluiten. Sommige mensen hebben meerdere armen op een draaitafel , anderen meerdere draaitafels en weer anderen hebben verschillende elementen al of niet op losse headshelfs gemonteerd.

Met de Moonriver kan je dus 4 verschillende instellingen maken en deze blijven na het omschakelen bewaard onder het nummer van de knop. Dit is voor sommige mensen van grote meerwaarde en vaak spelen die al met meerdere (soms ook kostbare) versterkers.

Direct naast de keuze knop vinden we 2 kleine schakelaars waarvan de bovenste dient voor het wel of niet dimmen van de verlichting van het toestel en de onderste is voor mono of stereo te spelen (sommige vaak oudere platen zijn mono en het mooist is om deze ook mono af te spelen , ook dit is een zeldzame mogelijkheid.

De volgende knop is voor het instellen van de hoeveelheid versterking ( gain) . In een kring om de keuze knop heen staan de instelmogelijkheden. De cijfers zonder arcering zijn voor de keuze in “MM” en de gearceerde cijfers zijn voor “MC”instellingen. (MC is 14 db hoger dan de MM instellingen)

Keuze is 34, 40, 44, 50, 54, 58 db voor MM en zoals gezegd 14 db hoger voor MC instellingen.

Ruim voldoende om zelfs de moeilijkste elementen te kunnen afspelen.

In het midden op het voorpaneel is de indicator die aangeeft of het toestel aan of uit staat.

aan de rechterkant vinden we de knop voor het instellen van de capaciteit van het element voor instellingen voor MM elementen. (voor MC elementen vind de fabrikant net als veel andere fabrikanten dit niet noodzakelijk)

Omdat dit “on the fly ” ingesteld kan worden kan je al luisterend een keuze maken , wel is er een paar seconde stilte bij omschakelen.

Naast de knop vinden we weer schakelaars onder elkaar gepositioneerd. De bovenste is voor de keuze tussen MM , mute of MC. Hieronder is de schakelaar voor de keuze van de weerstand voor de MM elementen. Veruit de meeste voorversterkers hebben een vaste waarde van 47k voor gebruik van MM elementen . Dat er nu een keuze is uit 3! verschillende weerstand instellingen is wederom een echt unieke mogelijkheid die je zeer zelden ziet.

Onder deze schakelaar is de volgende keuze schakelaar voor de keus tussen “RIAA”of “Decca 78”

Wat dit betekend kunt u ook terugvinden in een ander bericht bij Hansaudio:

https://www.hansaudio.nl/vinyl-is-springlevend/

De laatste knop is voor het instellen van de weerstand voor MC elementen. Er is keuze voor: 10 , 47 , 100 , 470 of 1k (ohm)

Hierin had ikzelf graag wat meer mogelijkheden gezien , maar voor de meeste mensen is het ruim voldoende .

AANSLUITEN

Aan de achterzijde hebben we enorme hoeveelheid aansluitingen voor natuurlijk de eerder genoemde 4 keuzes waarvan de eerste ook voor XLR gekozen kan worden. Voor elke aansluiting is een aparte ground schroef te vinden (die voor mijn vrij grote “vork” iets te klein bleek te zijn maar een ringetje ertussen was de oplossing)

Verder zijn er 2 uitgang aansluitingen voor RCA en één voor XLR. Er kan dus gekozen worden voor volledig gebalanceerd aan te sluiten , ook dat is weer zeer uniek in deze prijsklasse!

Voor de test gebruiken we de 1e ingang met RCA omdat er zeer weinig platenspelers zijn die met XLR worden voorzien , wel maken we het vergelijk van de uitgang tussen RCA en XLR (waarbij XLR natuurlijk niet echt gebalanceerd is vanwege de ingang op RCA)

RANDAPPARATUUR

Om een Phono versterker van deze klasse te testen moet de rest van de apparatuur van hoge klasse zijn en daarom kiezen we voor de volgende set-up :

VERSTERKER

Moon 641 https://www.hansaudio.nl/product/moon-641/

SPEAKERS

Audiovector R3 arreté https://www.hansaudio.nl/product/audiovector-r3-arrete/

Deze combi tussen versterker en speakers is een zeer goed huwelijk weten we en hebben deze al zoveel beluisterd dat het een soort “referentie kader”is. We kennen de klank ervan en kunnen dus een mooie beoordeling geven over bronnen die erop aangesloten worden.

DRAAITAFEL

Transrotor Darkstar reference https://www.hansaudio.nl/product/transrotor-dark-star-reference/

Ons demonstratiemodel is uitgerust met een Rega RB880 arm en hiervoor geld hetzelfde verhaal als de versterker en speaker combi , deze draaitafel kennen we met verschillende elementen en kennen dus ook de klank ervan.

(ook hebben we mooie gebruikte Darkstar staan met dezelfde arm) https://www.marktplaats.nl/seller/view/m2272621256

Als element in de Rega arm gebruiken we de Rega ania pro https://www.hansaudio.nl/product/rega-ania-pro-moving-coil-cartridge/

De tweede draaitafel is een buitenbeentje. Bij toeval is deze onlangs ingeruild in de winkel bij Hansaudio en heeft een zeer mooie en delicate tonearm erop.

Het is niet een huidig model en dus hangt er ook geen nieuwprijs aan vast maar het is wel een zeer mooie en aparte draaitafel. Het gaat hier om de Clearaudio Maximum Solution met een Master TQ-1 tangentiale tonearm erop.

We rusten de mooie arm uit met een Jico Seta hori element (dit is een MC high output element en wordt doorgaans aangesloten op de mm aansluiting van de Phono pré vanwege de hoge output spanning , op de Moonriver kan het op de MC stand perfect worden ingeregeld.

De draaitafel is uitgerust met 3! motoren waardoor het toerental extreem lineair is.

(voor meer informatie over deze fantastische draaitafel kunt u contact opnemen met de winkel)

KLANK

Een audio apparaat wordt aangeschaft vanwege klank maar ook vanwege uiterlijk en bediening.

Veelal zijn we gewent dat een phono versterker een sober toestel is zonder bedieningsmogelijkheden in het zicht.

Dat is bij de Moonriver duidelijk anders. Het is een zeer aantrekkelijk apparaat met mooie houten zijkanten (vintage uiterlijk)

Dus los van de klank heeft het toestel een aantal overtuigende voordelen t.o.v. zijn concurrenten en ziet er ook prachtig uit.

Maar uiteindelijk is de hoofdzaak de klank.

En dat is bijna onmogelijk om te reviewen , met een enorme hoeveelheid keuze in elementen die allemaal anders klinken kunnen we een indruk geven van het karakter en of het toestel simpelweg zijn geld waard is.

Dat laatste kunnen we kort in zijn, dat is een volmondig Ja!

Inspelen heeft best een tijdje geduurd (denk aan ongeveer 150 uur voor het bijna niet meer veranderde) ,

Instellen is niet alleen makkelijk maar ook leuk om te experimenteren wanneer het op z’n best klinkt , dat is een eigenschap die je tegenkomt bij bv de veel duurdere Pass Labs Phono’s .

De klank heeft net als de Moonriver 404 versterker een warm karakter . We spelen langdurig met beide draaitafels en schakelen om en proberen instellingen te optimaliseren.

Op beide elementen is de klank serieus goed met een warm karakter, bijna of we met buizen spelen.

De lage tonen zijn zeer strak en volop aanwezig en door de constructie van solid state is het ook snel en “schoon”.

Er is zeer veel detail waarbij we ook het verschil tussen de beide draaitafels horen .

Er zijn geen beperkingen merkbaar in de versterker…waar we met de eerste draaitafel al volop genieten van de ruimte die er is en van de mooie diepe bassen die nooit “korrelig”worden , is bij het overschakelen naar de tangentiale arm nóg een verbetering hoorbaar. Nog meer “echtheid”en met de ogen dicht staan we zelf lijkt het wel midden op het podium.

KLASSE

Klasse!! Natuurlijk is alles aan een draaitafel belangrijk…het toerental en de ongelijkheid , het gewicht van de arm en element (en dat samen) , maar vaak wordt over de Phono te simpel gedacht. Deze moet al dat moois net zo goed overbrengen naar de versterker en ook niet de bron zijn voor vervorming .

Er kan een klein randje van eigen karakter inzitten , dat is wel of niet gewenst maar als gezegd is de Moonriver iets tegen de “warme” kant aan maar absoluut zonder enig verlies van hoge tonen en ruimtelijkheid .

Al jaren gebruiken we buizen voorversterkers van de bekende merken en het is heel fijn om een zelfde kwaliteit in een solid state toestel terug te vinden die nagenoeg geen opwarmtijd nodig heeft (klinkt meteen na het aanzetten al goed) , geen onderhoud nodig heeft en zoveel instelmogelijkheden heeft .

CONCLUSIE

Alles in de audioketen hoort ongeveer dezelfde klasse te hebben , een versterker die een prijs heeft van 50.000 euro die een paar speakers aanstuurt die 1500 euro kosten is uit balans .

Deze Phono voorversterker heeft een prijs van €4990,- en dat is best veel geld voor een apparaat dat voor velen helaas noodzaak is maar geen aanvulling van hun kostbare set.

Niets is minder waar….de Moonriver is een absolute aanwinst , hij is mooi om te zijn zonder uitbundigheid , de bediening is uniek , en hij klinkt ook nog eens écht goed!

Kan hij concurreren met andere Phono’s in die prijsklasse? Jazeker kan hij dat. Ik ken er een aantal waarvan er zijn die nét iets mooier zijn in klank Maar waarvan de bediening lastig is of de instelmogelijkheden heel lastig te doen zijn (áls ze er al zijn)

Meerdere ingangen is een enorme plus voor de Moonriver die zeer weinig concurrenten hebben .

Dus…..Dikke aanbeveling van ons!